zondag 6 oktober 2024

Van paarden tot kamelen: Margreet Voermans’ avontuurlijke reis door de veterinaire wereld

Van de Nederlandse polder tot de woestijnen van Saudi-Arabië—dierenarts Margreet Voermans heeft letterlijk en figuurlijk grenzen verlegd in haar indrukwekkende carrière. Ze bouwde een paardenkliniek op in Colombia, schreef een boek over haar ervaringen en dook daarna de fascinerende wereld van kamelen in. In dit interview deelt Margreet haar inspirerende verhaal, de uitdagingen die ze tegenkwam, en de lessen die ze onderweg heeft geleerd.

Margreet, je hebt over de hele wereld gewoond en gewerkt. Wat inspireerde je om direct na je studie de stap naar het buitenland te zetten?

Al voor mijn studie diergeneeskunde trok het buitenland mij. Ik ben twee keer uitgeloot en ben in dat eerste jaar een aantal maanden gaan reizen in Zuid-Amerika. Tijdens mijn wachttijd heb ik een wereldreis gemaakt, waarbij ik paardenklinieken en wildlife resorts bezocht, werkte als duikmaster en een onderzoeksstage deed in Nieuw-Zeeland. Niet dat de somatische celgetallen (SCC) in geitenmelk, mijn onderzoeksproject, of het dagelijks melken van geiten mij zo trokken, maar wel het land. Toen besefte ik ook dat ik per se paardenchirurg wilde worden.

Bij terugkomst in mijn vijfde jaar diergeneeskunde solliciteerde ik voor de residentie paardenchirurgie, en ik werd aangenomen. Na het behalen van mijn diploma begon ik direct als intern in de heelkunde paard, gevolgd door mijn chirurgie-residentie. In mijn vrije tijd liep ik vaak mee in De Bosdreef, een privé paardenkliniek in België. In Utrecht had ik een fantastische academische opleiding met veel weke delen chirurgie, maar ik miste de sportpaarden en orthopedische chirurgie. Toen ik de kans kreeg om mijn laatste jaar opleiding chirurgie in De Bosdreef en De Morette af te maken, greep ik die kans direct. Zo werd ik semi-Belg.

Omdat er geen tijd was om te studeren voor het Europese examen, besloot ik om een baan als paardenchirurg in Andalusië, Spanje aan te nemen en me daar voor te bereiden op mijn examen. Bovendien was ik nu ineens de enige chirurg, in plaats van nummer vijf, heerlijk! Ik haalde het examen in één keer, en het Spaanse leven beviel me enorm. Toch belde mijn supervisor uit De Bosdreef met een positie in Helsingborg, Zweden, bij een gigantische kliniek met destijds 100-120 operaties per maand. Daar moest ik heen, want dan zou ik pas echt leren opereren. Het was een enorme cultuurshock om “viking” te zijn, maar ik heb wel leren opereren.

Na twee jaar maakte ik een korte pitstop bij de faculteit in Utrecht en Bodegraven, maar besloot daarna om freelance te gaan werken. Al snel werkte ik over de hele wereld; het avontuur vond en vind ik fantastisch.

Je hebt in Colombia een eigen paardenkliniek opgezet, wat een enorme prestatie is. Wat waren de grootste uitdagingen die je daar tegenkwam, en hoe heb je die overwonnen?

Ik kwam al 12 jaar in Zuid-Amerika voor vakantie en freelance chirurgie, maar in een totaal andere cultuur gaan wonen en je eigen bedrijf opzetten is toch iets heel anders. Het begon met het vinden van een investeerder voor mijn droom: mijn eigen paardenkliniek. Na eerst heel snel een maffioso te hebben gestrikt, lukte het me later gelukkig wel om een betrouwbare, legale investeerder te vinden. Na die eerste misser heb ik de volgende keer beter onderzoek gedaan naar potentiële investeerders.

Waar ik ook niet bij had stilgestaan, was dat veel lokale dierenartsen mij als concurrentie zagen. Ze dachten dat ik, met mijn goede opleiding en moderne apparatuur, hun broodwinning afpakte. Daarnaast nemen veel mensen, vooral studenten of jonge dierenartsen, alles heel persoonlijk. Als ik zei dat een röntgenfoto opnieuw gemaakt moest worden, ging het om de kwaliteit, niet om de persoon. Nederlanders zijn natuurlijk heel direct in hun communicatie. Door een sociaal netwerk op te bouwen en me te mengen in het dagelijks leven met de locals, leerde ik hier beter mee om te gaan. Mijn interns hebben me ook ontzettend veel geleerd. Ze zagen altijd een oplossing, nooit een probleem. Als er een complicatie was, relativeerden ze dat, net zoals de eigenaren.

Want achteraf kijk je een koe in zijn kont!

Margreet Voermans

Ik was totaal niet voorbereid, ik ben gewoon gegaan. Al snel had ik financiële problemen; ik heb zelfs in parkeergarages geslapen. Ik had geen idee hoe ik mijn eigen bedrijf moest opzetten, sprak geen Spaans, had geen zorgverzekering en liep binnen een paar weken al een schouderluxatie op. Maar ik wilde per se die paardenkliniek, ik zag ook de enorme mogelijkheden. Met doorzettingsvermogen en consistentie heb ik toch mijn droom bereikt.

En elke keer als je valt, moet je weer opstaan en doorgaan. Ik speel polo, en daar zeggen we: als je eraf valt, ga je terug op je pony en speel je verder, of je gaat huilen in het ziekenhuis.

Ondernemerschap is niet iets wat we standaard leren in de opleiding tot dierenarts. Wat heb je gemist in je opleiding en wat zou je willen meegeven aan jonge dierenartsen die ook willen ondernemen?

In de opleiding destijds was er überhaupt niets aan ondernemerschap. Een met name technische opleiding om het zieke dier beter te maken. 

Gelukkig kom ik uit een ondernemersfamilie en hadden mijn ouders een dierenartspraktijk. Van jongs af aan aardig tegen de klanten zijn aan de telefoon, als je op de fiets de rekeningen rond brengt of als je de praktijk binnenloopt naar personeel (integriteit). Maar ook diensten (je werd weer eens 4 uur later opgehaald ergens) waren logisch. Ook zijn we eens terug gekeerd van vakantie vanwege varkenspest en moest mijn vader bij zijn klanten zijn. Met een kleine praktijk in de bijkeuken begonnen ze en groeiden tot een grote praktijk, risico’s nemen en kansen zien. Ook werd ons geleerd dat je elke baan/positie in je praktijk zelf moet kunnen. Dus daar stonden we de pillen te tellen voor inventarisatie, de ramen te lappen en de stallen te mesten, of notuleren tijdens vergaderingen. 

Ik denk dat ondernemerschap gedeeltelijk in je karakter zit, maar je kunt het ook leren. Er zouden colleges gegeven kunnen worden door veterinaire en niet-veterinaire. Lessen economie is ook een meepakker. Daarnaast in bedrijven ( dat hoeven geen veterinaire bedrijven te zijn) meelopen. Nieuwsgierig zijn hoe het bedrijf tot stand is gekomen, groeit, wat is hun visie en hoe bereiken ze de doelen. En is er een moment dat je moet denken, we doen de deur dicht en beginnen met een nieuw project?

In je boek “Streetwise ondernemen” beschrijf je je tijd in Colombia. Wat hoop je dat mensen meenemen uit jouw verhaal?

Maak je dromen waar. Een ander interview over mijn boek heet: “Dromen, durven, doen”. Iedereen heeft wel eens tegenslagen en valt op zijn tijd, maar doorzetten is essentieel. Er is altijd een weg terug. Laatst zei een vriend tegen mij: “Margreet, je hebt een goede opleiding, een Nederlands paspoort en je staat niet op de Interpol-lijst – dus no worries.”

Natuurlijk zou een betere voorbereiding handig zijn geweest, maar het was zeker niet onmogelijk. Een goed netwerk opbouwen en met veel passie je droom waarmaken, dat is wat telt.

Eigenlijk ben ik benieuwd wat de lezers van mijn boek hebben geleerd!

Sinds vijf jaar werk je met kamelen in Saudi-Arabië, wat nogal een omschakeling is. Wat trok je aan in de kamelenindustrie, en wat zijn de grootste verschillen met paarden?

Na mijn terugkeer in Nederland kreeg ik mijn draai niet meer te pakken. Ik was lange tijd eigen baas geweest, deelde mijn eigen tijd in en had volledige vrijheid, ook al had ik bijna altijd dienst. Daarnaast verloor ik een groot deel van mijn passie voor paardendiergeneeskunde. Via LinkedIn werd ik benaderd om naar Qatar te komen als medical director van een kamelenkliniek. Ik had nog nooit een kameel van dichtbij gezien, maar besloot het toch eens te gaan bekijken. Ik viel direct voor deze fantastische dieren. Bovendien is er veterinair nog heel weinig bekend over kamelen, wat het een enorme uitdaging maakt.

Ik werk met racekamelen die wel tot 60 km/u kunnen rennen (ze zijn telgangers) met een robot als jockey. Sportgeneeskunde voor kamelen bestaat bijna niet. Doordat kamelen speciale rode bloedcellen hebben—ovaal van vorm zodat de doorstroming bij uitdroging blijft functioneren en met een kern—werken commerciële middelen voor regeneratieve therapie die bij paarden worden gebruikt niet. Daarnaast werk ik ook met beauty-kamelen en kamelen voor melkproductie en reproductie.

Het grootste verschil met paarden is dat kamelen enorm resistent zijn, wat handig is bij operaties en voor de resultaten. Maar ze worden vaak pas in een laat stadium van hun aandoening naar de kliniek gebracht. De hele fysiologie van kamelen is natuurlijk anders; ze kunnen weken zonder water, hebben een unieke thermoregulatie en hun gastro-intestinale systeem is een combinatie van dat van een paard, rund en giraf. Spoedkoliek komt nauwelijks voor, meestal gaat het om obstructies of ingeslikt vreemd materiaal. Dit brengt aangename werktijden met zich mee.

Je bent momenteel bezig met het opzetten van een kamelenkliniek in Al Hofuf. Kun je ons iets vertellen over dit project en je toekomstplannen?

In eerste instantie was het de bedoeling om zowel een paardenkliniek als een kamelenkliniek op te zetten. Gelukkig veranderde mijn investeerder na zes maanden van mening, en kan ik me nu volledig richten op de kamelen. Misschien keek ik wat chagrijnig naar de paarden, haha. Het plan is om komend seizoen (oktober-april) te beginnen in een huurcomplex. We starten klein en eenvoudig, dus nog geen grote operaties zoals complexe fracturen. Racekamelen hebben vaak fracturen, zoals aan de humerus, tibia, en radius. Daarvoor is een goed en getraind team nodig, wat tijd kost om op te bouwen. Daarnaast zullen we ook veelvoorkomende, simpelere problemen behandelen, zoals kaakfracturen (vooral in het paarseizoen komen die 1-2 keer per week voor), rectumprolaps, oesofagusobstructies, kreupelheden, oogproblemen, enzovoort.

We groeien stap voor stap, met plannen om ook een goed laboratorium en een trainingscentrum voor racekamelen op te zetten. De afgelopen zes maanden heb ik meegelopen op de faculteit, waar ook geen complexe chirurgie wordt uitgevoerd. Hierdoor heb ik veel casuïstieken gezien en hebben de eigenaren me leren kennen en vertrouwen opgebouwd. De bedoeïenen keken in het begin wel raar op toen een Nederlandse vrouw met het mes aan hun kameel stond, maar dat vertrouwen is nu gelukkig gegroeid.

Welke les uit je indrukwekkende carrière zou je graag willen doorgeven aan de volgende generatie dierenartsen?

We hebben een fantastisch beroep, maar je moet er zelf wat van maken. Volg je hart, ga de uitdaging aan en zet door. En als het niet lukt, heb je het toch geprobeerd. “Want achteraf kijk je een koe in zijn kont”.

Dit moet je lezen

Meest gelezen