Uit nieuw onderzoek blijkt dat honden die in natuurgebieden worden uitgelaten, via hun uitwerpselen en urine een aanzienlijke hoeveelheid voedingsstoffen aan het milieu bijdragen. Onderzoekers waarschuwen dat dit een negatieve invloed kan hebben op de lokale biodiversiteit. Het onderzoek is gepubliceerd in het journal van de British Ecological Society, Ecological Solutions and Evidence.
Onderzoekers van de Universiteit Gent schatten dat de uitwerpselen en urine van honden elk jaar gemiddeld 11 kg stikstof en 5 kg fosfor per hectare toevoegen aan natuurgebieden in de buurt van de Belgische stad Gent. De onderzoekers zeggen dat de voedingsstoffen die door deze verwaarloosde vorm van bemesting worden toegevoegd substantieel zijn en schadelijk kunnen zijn voor de biodiversiteit en het functioneren van ecosystemen.
De schattingen van de hoeveelheid stikstof die wordt toegevoegd door deze voorheen niet-geregistreerde bron zijn bijzonder significant in vergelijking met de totale niveaus van stikstof die in het grootste deel van Europa worden toegevoegd door de uitstoot van fossiele brandstoffen en de landbouw, die variëren van 5 tot 25 kg stikstof per hectare.
Professor Pieter De Frenne van de Universiteit Gent en hoofdauteur van het onderzoek zei: ‘We waren verrast door hoe hoog de toevoer van voedingsstoffen door honden kan zijn. Atmosferische stikstoftoevoer vanuit landbouw, industrie en verkeer krijgt terecht veel beleidsaandacht, maar honden zijn volledig in dit opzicht verwaarloosd.’
De onderzoekers roepen landbeheerders op, vooral in ecosystemen met weinig voedingsstoffen, om de negatieve bevruchtingseffecten van honden op bezoekers te benadrukken en hen aan te moedigen de uitwerpselen van hun honden op te ruimen. Ook pleiten ze voor een striktere handhaving van het lijngebruik en het opzetten van meer loslopende hondenparken om de druk op natuurgebieden te verminderen.
In het experiment, dat berekende hoeveel voedingsstoffen honden aan de omgeving toevoegden door het aantal honden in vier natuurgebieden vast te leggen, modelleerden de onderzoekers verschillende scenario’s, onder meer of de honden al dan niet aangelijnd waren en of eigenaren hondenpoep opruimden.
Toen de onderzoekers een scenario modelleerden waarbij alle honden aan de lijn werden gehouden (wettelijk verplicht in al deze gebieden), ontdekten ze dat dit de bemestingspercentages in het grootste deel van de reservaten verminderde, maar sterk verhoogde bemestingspercentages in de kleine gebieden rond paden. In een jaar tijd was deze input maar liefst 175 kg stikstof en 73 kg fosfor per hectare.
Professor De Frenne zei: ‘In ons scenario waarin alle honden aan de lijn werden gehouden, ontdekten we dat in deze geconcentreerde gebieden rond paden de nutriëntentoevoer van zowel stikstof als fosfor de wettelijke limieten voor bemesting van landbouwgrond overschreed. Dat is nogal onthutsend als onze studie betrokken natuurgebieden!’
In een scenario waarin honden aangelijnd waren, maar alle eigenaren de uitwerpselen van hun hond opraapten, ontdekten de onderzoekers dat dit de bemestingsniveaus verminderde met 56% voor stikstof en 97% voor fosfor. Dit komt doordat hondenpoep verantwoordelijk is voor bijna alle fosfor die wordt afgezet, terwijl stikstof gelijkelijk wordt afgezet door zowel ontlasting als urine.
Het toevoegen van voedingsstoffen aan natuurgebieden klinkt misschien gunstig omdat deze leiden tot een verhoogde plantengroei, maar dit gebeurt meestal bij een beperkt aantal nutriëntenvragende soorten die zeldzamere specialisten overtreffen, waardoor de biodiversiteit afneemt.
‘In veel natuurgebieden is het beheer specifiek gericht op het verlagen van de nutriëntengehaltes in de bodem om zo de biodiversiteit van planten en dieren te vergroten. Dit kan onder meer door middel van maaien en hooien,’ legt professor De Frenne uit. ‘Onze bevindingen suggereren dat de momenteel verwaarloosde input van honden in natuurreservaten de hersteldoelen zou kunnen vertragen.’
