“Waarom ben ik altijd ziek tijdens mijn vakantie?” Als je werkt ben je nooit ziek, maar zodra je vakantie hebt: bingo. Met de rillingen op je rug en het zweet op je voorhoofd, ziek in bed. De ‘vrijetijdsziekte’ heet dat, ook wel het omgekeerde Kortjakje-syndroom genoemd. Dit fenomeen treft zo’n 3 procent van ons, aldus hoogleraar Ad Vingerhoets die hier onderzoek naar deed. Het fenomeen van ziek tijdens vakantie heeft te maken met stress.
Wanneer je stress ervaart, maakt je lichaam adrenaline, noradrenaline en cortisol aan. Je hartslag versnelt, je bloeddruk stijgt, je bloedsuikerspiegel verhoogt. Het maakt je alerter en efficiënter. Super nuttig dus!
Wanneer je onder constante stress staat, dan blijven de stresshormonen constant aanwezig. Een van de dingen die je dan kunt merken is dat je minder goed slaapt. Denk aan slecht in slaap vallen, wakker liggen, vroeg wakker worden en niet meer kunnen slapen.
Die hormonen zorgen ervoor dat je immuunsysteem onderdrukt wordt, zodat je in deze staat van alertheid niet ziek wordt. Dat kan je lichaam er namelijk niet bij gebruiken. Als de stress wegvalt bijvoorbeeld doordat je volledig ontspant op vakantie (meestal na een dag twee of drie), dan raak je uit balans en daarmee je immuunsysteem. Je bent vatbaarder voor ziekteverwekkers.
Ook kan het kwakkelen op vakantie te maken hebben met symptoomperceptie. Er is minder afleiding als je vrij bent, dus je hebt meer ruimte om je lichaam en de signalen van je lichaam te voelen. Dit is net als bij sport, de pijn komt pas na de wedstrijd wanneer de adrenaline gedaald is.
Wees je bewust van de signalen die je lijf je geeft en handel er naar. De signalen zijn een uitnodiging naar het zoeken van balans in je leven. Neem met regelmaat een dag vrij (rust is niet voor niets een veel gegeven doktersadvies voor lichamelijke en psychische klachten) en zorg dat je goed ontspant na een drukke dag werken. Maak de omslag van werk naar vakantie niet te groot.
Fijne vakantie en als je geen vakantie hebt, veel werkgeluk!
Chantal Duijn
Oja, nog even dit. Soms wordt het bestempeld als een welzijnsziekte. Echter kan dat worden ontkracht door onderzoek uit 1961 waar onderzoeker Mason en zijn team ontdekten dat apen die waren blootgesteld aan stresstaken pas last kregen van zweren en maagproblemen in de rustperiode na de blootstelling aan stressoren en niet tijdens de blootstelling zelf.
