Vanaf 1 januari 2026 mag niemand in Nederland nog een Scottish Fold of Sphynx houden. Het bestaande fokverbod wordt dan uitgebreid met een houdverbod. Dat is een stevige stap in de bescherming van dierenwelzijn, die voor onze sector de nodige vragen en verantwoordelijkheden met zich meebrengt.
Waarom dit houdverbod?
Scottish Folds en Sphynxen kampen met gezondheidsproblemen die direct het gevolg zijn van hun uiterlijk. De gevouwen oortjes bij de Scottish Fold zijn het gevolg van een mutatie in het TRPV4-gen, die een kraakbeendefect veroorzaakt. Dat leidt tot pijn, mank lopen, stijve gewrichten en soms zelfs verlamming.
Sphynxen missen een functionele vacht, snor- en tastharen. Dat zorgt voor problemen met temperatuurregulatie, een verhoogd risico op huidinfecties en zintuiglijke beperkingen. Ook zijn ze gevoeliger voor oorontstekingen en zonlicht.
We schreven er in 2024 al over op Vetlife, toen de overheid het wetsvoorstel aankondigde. Nu is het officieel: vanaf 1 januari 2026 is het houden van deze katten in Nederland verboden. Dat betekent dat ze niet meer mogen worden gekocht, verkocht, gefokt of gehouden.
Wat betekent dit in de praktijk?
Katten die aantoonbaar vóór 1 januari 2026 zijn geboren én gechipt, vallen onder het overgangsrecht. Zij mogen gewoon bij hun eigenaar blijven, maar dat moet dus wel aantoonbaar zijn. De chip moet vóór die datum zijn geplaatst en geregistreerd. Is dat niet het geval? Dan valt de kat onder het houdverbod, ook als hij al vóór 2026 in huis was.
Het is dus zaak om nu al bij bekende patiënten te checken of die chip op tijd gezet is. Zo niet, dan is er nog tijd om actie te ondernemen.
Daarnaast mogen deze katten vanaf 2026 ook niet meer meedoen aan tentoonstellingen, keuringen of wedstrijden. Ook niet als ze netjes op tijd gechipt zijn en dus onder het overgangsrecht vallen.
Voor mij staat het dierenwelzijn voorop. Al geruime tijd wordt er hard gewerkt aan het houdverbod voor vouwoorkatten en naaktkatten. Ik ben blij dat het nu zo ver is, want het is niet oké dat dieren onnodig lijden aan hun uiterlijke kenmerken
Jean Rummenie
Handhaving en uitzonderingen
De NVWA houdt toezicht op de naleving van het verbod. Er zijn uitzonderingen voor opvanglocaties, zoals asielen, mits zij handelen in het kader van herplaatsing. Dierenartsen mogen alle dieren blijven behandelen, ook als hier een houdverbod voor geldt. Dat geldt zowel voor spoedzorg als voor reguliere zorg, zoals chippen of sterilisatie. Wat niet is toegestaan, is begeleiding bij fokactiviteiten. Dierenartsen mogen dus niet betrokken zijn bij fokbegeleiding van deze rassen, ook niet op verzoek van de eigenaar.
Voor overtreding van het verbod kan een bestuurlijke boete worden opgelegd. Meldingen van overtredingen bij de NVWA zijn mogelijk, maar niet verplicht voor dierenartsen.
Wat kunnen wij doen?
Onze rol als veterinaire professional blijft belangrijk. Niet alleen voor de medische zorg van deze dieren, maar ook in de communicatie naar eigenaren. Informeer je cliënten over het aanstaande verbod, wijs op het belang van chippen vóór 2026, en begeleid hen in het bieden van de juiste zorg.
Heb je veel cliënten met deze katten? Overweeg dan een oproep of informatiemail met uitleg over het verbod, chipverplichting en de gevolgen.
De KNMvD steunt het houdverbod en benadrukt dat dierenartsen een sleutelrol spelen in het signaleren, registreren en bespreekbaar maken van welzijnsproblemen. Samen staan we voor verantwoord huisdierenbezit.
Tot slot
Met dit verbod zet de overheid een duidelijke stap richting gezondere gezelschapsdieren. En ook al betekent dat soms lastige gesprekken in de spreekkamer, het is goed dat uiterlijk vertoon nooit belangrijker mag zijn dan welzijn. Laten we daar als sector samen voor blijven staan.
